Τα λιμάνια Καβάλας και Αλεξανδρούπολης βγαίνουν ως «πακέτο» σε μια διπλή διαγωνιστική διαδικασία, αποτελώντας τα πρώτα περιφερειακά λιμάνια στα οποία θα «μπουν» ιδιώτες. Η διαφορά με τα λιμάνια Πειραιά και Θεσσαλονίκης, των οποίων πωλήθηκαν οι μετοχές, είναι ότι εδώ θα λειτουργήσει το μοντέλο της υποπαραχώρησης, δηλαδή οι ιδιώτες θα «νοικιάσουν» κάποιες λειτουργίες των λιμανιών. Το σχετικό νομοσχέδιο του Υπουργείου Ναυτιλίας για τα λιμάνια είναι ήδη στη Βουλή κι αναμένεται η ψήφισή του από την Ολομέλεια.
Σε αντίθεση με τον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ η αξιοποίηση δεν θα γίνει μέσω της πώλησης μετοχών των αντίστοιχων Οργανισμών Λιμένων αλλά με την παραχώρηση δραστηριοτήτων. Δηλαδή, ανάλογα με τις δυνατότητες και τις ανάγκες του κάθε λιμένα και με βάση το στρατηγικό σχέδιο που έχει εκπονήσει το ΤΑΙΠΕΔ, οι ιδιώτες θα αναλάβουν συγκεκριμένες λειτουργίες, όπως για παράδειγμα την κρουαζιέρα ή τις εμπορευματικές μεταφορές κ.α. Για να δοθεί αυτή η δυνατότητα στο ΤΑΙΠΕΔ, πρέπει να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο και αυτό θα γίνει με το νομοσχέδιο που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη Βουλή.
Οι ιδιώτες θα πληρώνουν και στο ΤΑΙΠΕΔ και στον ΟΛΚ
Οι παραχωρήσεις των δραστηριοτήτων θα γίνουν μέσω διαγωνισμών. Όμως, στη συγκεκριμένη περίπτωση ο υποπαραχωρησιούχος πέρα από το τίμημα της παραχώρησης (εφάπαξ και ετήσιο) καλείται να πληρώνει και ένα αντισταθμιστικό/ανταποδοτικό τέλος υπέρ του Οργανισμού Λιμένος. Το τέλος αυτό καθορίζεται με απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Ναυτιλίας, πριν από την έναρξη του διαγωνισμού και δεν μπορεί να υπερβαίνει το 5% των ετήσιων ακαθάριστων εισπράξεων του υποπαραχωρησιούχου, εκτός και αν τεκμηριώνεται με αντικειμενικό τρόπο ότι διακυβεύεται η βιωσιμότητα του Οργανισμού Λιμένα.
Ουσιαστικά η εταιρεία που θα αναλάβει μια δραστηριότητα καλείται να πληρώνει μίσθωμα και στο Δημόσιο (μέσω του ΤΑΙΠΕΔ) και στον Οργανισμό Λιμένα. Αυτή η διάταξη που περιλαμβάνει το νομοσχέδιο που προωθεί το υπουργείο Ναυτιλίας έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις στον ευρύτερο επιχειρηματικό χώρο καθώς οι νέοι όροι είναι ευνοϊκότεροι για τα συμφέροντα του Δημοσίου.
Ο υπουργός Ναυτιλίας Φώτης Κουβέλης υπερασπίζεται αυτή την επιλογή λέγοντας ότι ο παραχωρησιούχος θα κάνει επενδύσεις στο λιμάνι μόνο σε ό,τι αφορά τη δραστηριότητα που θα έχει αναλάβει. «Ο φορέας διαχείρισης θα πρέπει να έχει έσοδα για να κάνει επενδύσεις σε άλλες δραστηριότητες, ώστε το λιμάνι να παραμένει λειτουργικό, αλλά και ελκυστικό σε άλλους επενδυτές. Αυτό διασφαλίζουμε με το ανταποδοτικό τέλος», δήλωσε χαρακτηριστικά κατά την συζήτηση του νομοσχεδίου στις Επιτροπές της Βουλής.
Καβάλα και Αλεξανδρούπολη «ανοίγουν» τους διαγωνισμούς
Όπως και να έχει το ΤΑΙΠΕΔ εμφανίζεται έτοιμο να προχωρήσει αμέσως μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου τις διαδικασίες για την παραχώρηση των 10 λιμένων που ελέγχει (Αλεξανδρούπολη - Βόλος - Ελευσίνα - Ηγουμενίτσα -Ηράκλειο - Καβάλα - Κέρκυρα - Λαύριο - Πάτρα- Ραφήνα).
Σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες η αρχή θα γίνει από τα λιμάνια της Αλεξανδρούπολης και της Καβάλας, πιθανότατα με ταυτόχρονο διπλό διαγωνισμό. Και αυτό γιατί για το μεν λιμάνι της Αλεξανδρούπολης φαίνεται ότι το ενδιαφέρον θα είναι μεγάλο ειδικά στις επενδύσεις του υγροποιημένου φυσικού αερίου, ενώ μπορούν να υπάρξουν και συνέργειες με την Καβάλα καθώς υπάρχει σχέδιο να αξιοποιηθεί το σχεδόν υπό εξάντληση υποθαλάσσιο κοίτασμα φυσικού αερίου της νοτίου Καβάλας ως υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου (UGS). Σε δεύτερη φάση εκτιμάται ότι θα ακολουθήσουν τα λιμάνια Κέρκυρας, Βόλου και Ελευσίνα.
