γράφει ο
Κώστας Παπακοσμάς
Αυτή η φωτογραφία που φέρει Βουλγαρικά στοιχεία κάτω αριστερά είναι μια από τις δεκάδες που σφετερίστηκαν, από Έλληνες φωτογράφους, στη διάρκεια της κατοχής των ετών 1941 44 οι κατακτητές. Εικονίζει τμήμα της χερσονήσου της Παναγίας και είναι προ της ενάρξεως του πολέμου.
Ο αείμνηστος δημοσιογράφος και διευθυντής του Λιμενικού Ταμείου Καβάλας, Ζήσης Μπρουκάκης, όταν πριν δέκα χρόνια είχα αναρτήσει την φωτογραφία αυτή, μου έγραψε την περιγραφή της. Στην μνήμη του αφιερώνω την ανάρτηση αυτή.
Έγραφε τότε: “Ιερός Ναός Κοιμήσεως Θεοτόκου Καβάλας" πριν την ανέγερση της αίθουσας δεξιώσεων και της πλακόστρωσης του προαυλίου χώρου.
Αριστερά, μετά το παραδοσιακό σπίτι με τα σκαλιά, προς το σπίτι του Στρατηγού φαίνεται το Στρατιωτικό Νοσοκομείο - τα κεραμίδια της στέγης του- πριν λεηλατηθεί και μεταβληθεί σε ερείπιο και εν συνεχεία στο σημερινό πανοραμικό οικόπεδο με θέα στο λιμάνι και ολόκληρη σχεδόν την Καβάλα.
Στο βάθος ψηλά στο δεξιό διακρίνεται το τζαμί τής Παλιάς Μουσικής (Χαλίλ Μπέη), το οποίο λόγω της επικινδυνότητας της κλίσεως που είχε λάβει και πτώσης του κατεδαφίστηκε μεταπολεμικά. Άρα υποθέτω ότι η φωτογραφία είναι προ ή στη αρχή της τελευταίας Γερμανικής και Βουλγαρικής Κατοχής (1941-1944).
Πρόσθετο στοιχείο είναι ότι δεν διακρίνεται δίπλα στο παραδοσιακό σπίτι το κτίσμα του σημερινού Καφέ "Μπρίκι" που είχαν χτίσει οι Γερμανοί για στρατιωτικό σκοπό και μεταπολεμικά χρησιμοποιήθηκε ως γκαράζ επισκευής αυτοκινήτων από τον αείμνηστο Βικελίδη, το οποίο διασκευάστηκε ακολούθως στο σημερινό Καφέ”.
Ο Ζ. Μπρουκάκης αποτύπωσε τις μνήμες του αλλά και της πόλης στο βιβλίο του με τίτλο "ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑΣ" - Ανεξίτηλες μνήμες της ζωής μου”. Αυτός ο θησαυρός γνώσεων για την ζωή της πόλης παρουσιάστηκε το 2013 στο πλαίσιο των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της Καβάλας.
Είχε τυπωθεί στο τυπογραφείο Γραφικές Τέχνες Πολιτάκη της πόλης μας και αποτέλεσε μια έκδοση του Ιστορικού και Λογοτεχνικού Αρχείου Καβάλας, του οποίου ο ιδρυτής και στυλοβάτης του Νίκος Ρουδομέτωφ, αείμνηστος, σήμερα έκανε την παρουσίαση του μαζί με τον δικηγόρο και συγγραφέα Δημήτρη Αποστολίδη.
