Αφιερωμένο στη ζωή και στο έργο του Χρόνη Μίσσιου, το Φεστιβάλ Φιλίππων δανείζεται για τον φετινό του τίτλο την «παράλογη» αριθμητική πράξη που τιτλοφορούσε και το ημιτελές μυθιστόρημα του σπουδαίου Καβαλιώτη συγγραφέα και αριστερού αγωνιστή, στέλνοντας το μήνυμα πως «αφαιρούμε από τον εαυτό μας και προσθέτουμε στον κόσμο, σαν ένα κάλεσμα στη συλλογική δράση και την αλληλεγγύη», όπως διευκρινίζει η καλλιτεχνική του διευθύντρια Εύα Οικονόμου-Βαμβακά.
Το ιδιαίτερο που έχει το Φεστιβάλ των Φιλίππων έγκειται τόσο σε ιστορικούς όσο και σε πολιτιστικούς λόγους: κατ’ αρχάς, διοργανώνεται κυρίως στον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων, έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς τόπους της Ελλάδας, που προσφέρει μοναδική ακουστική και μια έντονα βιωματική εμπειρία, ενώ είναι αναγνωρισμένο και ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Δεύτερον, είναι ένας από τους μακροβιότερους θεσμούς στην Ελλάδα (ξεκίνησε το 1957, και έκτοτε αποτελεί έναν σταθερό θεσμό με μακρά και αξιόλογη πορεία), ο οποίος διατηρεί ζωντανή τη σχέση του σύγχρονου κοινού με το αρχαίο ελληνικό θέατρο, καθώς εστιάζει κυρίως στο αρχαίο δράμα – δεν είναι τυχαίο πως για ένατη χρονιά φέτος γίνεται εκεί και το Εργαστήρι Αρχαίου Δράματος.
Αν και έχει τοπική βάση (την περιοχή της Καβάλας), το φεστιβάλ έχει πολύ μεγαλύτερη εμβέλεια, προσελκύοντας θεατές από όλη την Ελλάδα και συμβάλλοντας στην τουριστική και πολιτιστική προβολή της ευρύτερης περιοχής.
«8 – 3 = 11»: η Αριθμητική της Προσφοράς
Φέτος το Φεστιβάλ, με τη νεότερη καλλιτεχνική διευθύντρια στην Ελλάδα και φέτος στο τιμόνι, την 37χρονη Εύα Οικονόμου Βαμβακά, ανοίγει την αυλαία του με ένα ηχηρό μήνυμα: τη γιορτή της προσφοράς, της ευαισθησίας και της ανθρωπιάς.
Γνωρίζοντας την κ. Βαμβακά, σίγουρα δεν είναι καθόλου τυχαίο, πως το φετινό πρόγραμμα φωτίζει τη ζωή και το έργο του σπουδαίου Καβαλιώτη συγγραφέα και ακτιβιστή, Χρόνη Μίσσιου, που με τη φιλοσοφία του ανατρέπει, συγκινεί και εμπνέει έως σήμερα.
Η εξίσωση-τίτλος του Φεστιβάλ «8 – 3 = 11», από το ημιτελές μυθιστόρημά του, μετατρέπεται σε συμβολικό κώδικα: αφαιρούμε από τον εαυτό μας και προσθέτουμε στον κόσμο, σαν ένα κάλεσμα στη συλλογική δράση και την αλληλεγγύη, διαμορφώνοντας ένα διαφορετικό καθημερινό παράδειγμα πολιτισμού.
«Το αφιέρωμα δεν είναι απλά ένας φόρος τιμής, αλλά μια βαθιά υπαρξιακή πρόταση απέναντι στον παραλογισμό της εποχής μας», τονίζει η καλλιτεχνική διευθύντρια. Και μας εξηγεί, απαντώντας σε σχετικό ερώτημά μας: «Θέλοντας και μη, κάθε μας πράξη είναι πολιτική.
Αν σταματάμε στις διαβάσεις, αν πληρώνουμε φόρους, ποια προϊόντα επιλέγουμε να καταναλώσουμε, σε ποια sites κάνουμε like, όλα αυτά εμπεριέχουν μια πολιτική χροιά (σ.σ. δεν είναι επίσης τυχαίο που και ως καλλιτεχνική διευθύντρια του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας η ίδια, έδειξε γρήγορα αντανακλαστικά ώστε να μη γίνει αποδεκτή η χορηγία της Energean, εταιρείας με στενές σχέσεις με το κράτος του Ισραήλ, με πελάτες άλλες εταιρείες που ηλεκτροδοτούν τους παράνομους οικισμούς στην Παλαιστίνη κ.ά.)».
Και συνεχίζει: «Η τέχνη δεν μπορεί παρά να έχει στον πυρήνα της την πολιτική. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι συνδέεται απαραίτητα με τα κόμματα που προσωπικά τα θεωρώ, σε μεγάλο βαθμό, αποτυχημένες προσπάθειες έκφρασης και εκπροσώπησης της πολιτικής που συμβαίνει μέσα και γύρω μας.
Σαν ένα μετρικό σύστημα που μάλλον δεν κατάφερε να εκφράσει τις μονάδες που υπάρχουν στο σύμπαν. Ο Μίσσιος ήταν δηλωμένος αριστερός, αλλά τελικά αποδείχτηκε πολύ πολύ μεγάλος για να ανήκει αποκλειστικά σε ένα κόμμα που συχνά μάλιστα ερχόταν και σε σύγκρουσή μαζί του.
Για μένα ο Μίσσιος είναι κάτι σαν ταξιδιώτης από το μέλλον, ένας άνθρωπος που έκανε ακτινογραφία στην άρρωστη εποχή του/μας και προσπάθησε να βρει μέσα του τη θεραπεία. Η βαθιά του πίστη στον άνθρωπο τον κάνει πανανθρώπινο και πάντα επίκαιρο».
Οι εκδηλώσεις του φετινού, 68ου Φεστιβάλ απλώνονται σε όλο το εύρος της Καβάλας και των Φιλίππων: από τον εμβληματικό χώρο του Αρχαίου Θεάτρου, το Τζαμί Χαλίλ Μπέη, το πρώην κτίριο Lord, ακόμα και σε ένα καράβι προς τη Θάσο.
Οσο για το πρόγραμμα, αυτό περιλαμβάνει: 21 παραστάσεις (16 φιλοξενούμενες και 5 πρωτότυπες παραγωγές), τρεις μεγάλες συναυλίες (το φεστιβάλ ξεκίνησε στις 2/7 με συναυλία του Κωνσταντίνου Βήτα και στις 9/7 θα γίνει άλλη μία των Νίκου Πορτοκάλογλου - Γιάννη Κότσιρα, ενώ ο Γιάννης Χαρούλης θα «κλείσει» τη διοργάνωση), μια έκθεση ζωγραφικής που συνθέτει έναν αλλόκοτο χάρτη της πόλης και το δημοφιλές Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος (28/8-6/9).
Επικεντρωνόμαστε στις παραγωγές του ΔΗΠΕΘΕ: «Και οι τέσσερις δικές μας παραγωγές έχουν και αυτές ως τίτλο παράλογες εξισώσεις. Είναι αναθέσεις σε σπουδαίες ομάδες καλλιτεχνών.
Εμπνευσμένες από τη ζωή και το έργο του Χρόνη Μίσσιου αλλά με νέα κείμενα ως βάση τους, επιχειρούν να συνομιλήσουν με το σήμερα με έναν δικό τους τρόπο η κάθε μια.
Η σπορά ήταν η καλύτερη δυνατή και τώρα ανυπομονώ κι εγώ μαζί με τους θεατές για τον θερισμό. Και αν είναι όπως το περιμένουμε, ίσως να καταφέρουμε να το μοιράσουμε κι αλλού και αυτές οι παραστάσεις να παρουσιαστούν και στην Αθήνα», μας λέει η κ. Βαμβακά.
Πρόκειται για τις παραστάσεις: «Δέντρο²», βασισμένη σε κείμενα του Χρόνη Μίσσιου και της Souha Bechara (σκηνοθεσία: Βασίλης Αποστολάτος), «(Ολα)ν όσα αφήνουμε πίσω < για ένα αύριο που δε θα έρθει ποτέ» της Ερις Κύργια (η εν πλω παράσταση, σε σκηνοθεσία Μάριου Κακκουλή), «Πέτρα + Νήμα + Καρδιά = », σε κείμενο και σκηνοθεσία Μιχάλη Αγγελίδη (κτίριο πρώην Lord) και το «“Το αλάθητο μιας (1) μαργαρίταΣ” / Κάθε σπόρος έχει τη δύναμη να γίνει δέντρο», σε κείμενο και σκηνοθεσία της ομάδας Rodez-Σόνια Καλαϊτζίδου & Μάριος Κρητικόπουλος (Κτίριο πρώην Lord).
...Και η ζοφερή εξίσωση των δύο πολέμων
Η Εύα Οικονόμου-Βαμβακά ολοκληρώνει φέτος την πρώτη της τριετία ως καλλιτεχνική διευθύντρια του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας και του Φεστιβάλ Φιλίππων. «Θέλω να αφήσω πίσω μου ένα ισχυρό Φεστιβάλ όπου οι καλλιτέχνες θα έχουν έναν ουσιαστικό τόπο έκφρασης και οι θεατές θα ξέρουν ότι αυτό που τους προσφέρεται είναι φτιαγμένο με φροντίδα, πειραματισμό και σκέψη» μας λέει.
«Οι παραστάσεις, οι καλλιτέχνες και οι δράσεις δεν εντάσσονται τυχαία στο πρόγραμμα, αλλά τοποθετούνται σε έναν άξονα που θέλει να μας μετατοπίσει, κάνοντάς μας τελικά καλύτερους ανθρώπους.
Αλλά φυσικά αυτή είναι η δική μου οπτική και δεν χρειάζεται να διατηρηθεί έτσι για πάντα. Αλλωστε πιστεύω ότι οι δημόσιες θέσεις πρέπει να αλλάζουν χέρια. Νομίζω τα έξι χρόνια είναι ένα ικανό διάστημα αλληλεπίδρασης αλλά και σταδιακής ανάπτυξης και εξέλιξης.
Οταν λοιπόν τελειώσει, θα αναζητήσω νέα λιμάνια έκφρασης έχοντας όμως μαζί μου, σπουδαίες αποσκευές... Οσο για τώρα: η αλήθεια είναι ότι με δύο ενεργούς πολέμους, η εξίσωση που πρέπει να λύσουμε είναι σίγουρα παράλογη.
Αλλά αν καταλάβουμε το μεγαλείο του 8 – 3 = 11, το ότι όταν προσφέρεις τελικά αθροίζονται τα πράγματα αντί να ελαττώνονται, ίσως να γίνουμε λίγο καλύτεροι άνθρωποι. Αυτή πιστεύω είναι η ευθύνη της τέχνης: να δρα παιδαγωγικά, διαμορφώνοντας την ψυχή μας και να μας τραβάει προς το καλό, προς το φως».
Πληροφορίες: Πληροφορίες στο τηλέφωνο του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας: 2510220876 (ώρες γραφείου). Προπώληση εισιτηρίων για τις παραγωγές του ΔΗΠΕΘΕ: www.ticketservices.gr.
πηγή: efsyn.gr