Στις 19-20 Αυγούστου και στις 3 Σεπτεμβρίου έγινε έλεγχος στον Δήμο Παγγαίου, από τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού και από το τμήμα Περιβάλλοντος της ΠΕ Καβάλας, και τον Δεκέμβριο υπήρξε βεβαίωση παράβασης για ανεξέλεγκτη διάθεση αποβλήτων του.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της απόφασης:
“ο Δήμος Παγγαίου δεν λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα και δεν προβαίνει έγκαιρα στις απαραίτητες ενέργειες με αποτέλεσμα την ανεξέλεγκτη διάθεση επικίνδυνων αποβλήτων και συγκεκριμένα αποβλήτων αμιαντοτσιμέντου (ελλενίτ) σε εκτός οικισμού περιοχές των οικισμών: Μεσότοπος, Δωμάτια και Ελευθερές, καθώς και κενών πλαστικών συσκευασιών φυτοφαρμάκων στον οικισμό Ελαιοχωρίου.
Ο Δήμος Παγγαίου με σχετικό απολογητικό υπόμνημα δήλωσε πως προτίθεται να προβεί στη σύναψη σύμβασης με φορέα διαχείρισης κενών συσκευασιών γεωργικών φαρμάκων, αλλά δεν κάνει καμία αναφορά στα επικίνδυνα απόβλητα αμιαντοτσιμέντου (ελλενίτ)
Λαμβάνοντας υπόψη την περιορισμένη έκταση και τη μικρή ποσότητα των αποβλήτων προκύπτει ότι ο Δήμος Παγγαίου με τις παραλείψεις του προέβη σε πρόκληση μεταβολής στο περιβάλλον που προκαλεί ή ενδέχεται να προκαλέσει ήπια βλάβη στο περιβάλλον.”
Αναλυτικά η απόφαση αναφέρει τα εξής:
“1. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΛΕΓΧΟΥ
Ημερομηνία ελέγχου: 19 και 20-08-2024 και 03-09-2024.
Οι διενεργήσασες την αυτοψία: Στις 19 και 20-08-2024 Μαρία Μπαντή, ΠΕ Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό, Αικατερίνη Κωνσταντινίδου, ΠΕ Μηχανικών Περιβάλλοντος, υπάλληλοι του Τμήματος Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας της Π.Ε. Καβάλας και στις 03-09-2024 Μαρία Μπαντή.
Επωνυμία και είδος έργου ή δραστηριότητας: Δήμος Παγγαίου/Ανεξέλεγκτη διάθεση αποβλήτων Υπεύθυνος: Οι κατά τόπων Αντιδήμαρχοι (5/2024 απόφαση Δημάρχου)
2. ΑΣΗΜΑΝΤΕΣ ΜΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΕΙΣ
Δεν υπάρχουν.
3. ΠΑΡΑΒΑΣΕΙΣ
Κατά την αυτοψία και από τον έλεγχο των συλλεχθέντων στοιχείων, διαπιστώθηκαν οι κάτωθι παραβάσεις των διατάξεων της κείμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας, οι οποίες αξιολογήθηκαν ως προς τη σοβαρότητά τους, σύμφωνα με τα κριτήρια του τρίτου εδαφίου της παρ. 15β. του άρθρου 20 του 4΄ σχετικού Νόμου και τις διατάξεις της 10΄ σχετικής Υ.Α. (ΜΕΣ), ως εξής:
3.1. Παραβάσεις της παρ. 15 του άρθρου 20 του Ν.4014/2011 (ΧΑΜΗΛΗΣ / ΜΕΤΡΙΑΣ σοβαρότητας)
3.1.1. Ο Δήμος Παγγαίου δεν λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα και δεν προβαίνει έγκαιρα στις απαραίτητες ενέργειες με αποτέλεσμα την ανεξέλεγκτη διάθεση επικίνδυνων αποβλήτων και συγκεκριμένα αποβλήτων αμιαντοτσιμέντου (ελλενίτ) σε εκτός οικισμού περιοχές των οικισμών: Μεσότοπος, Δωμάτια και Ελευθερές, καθώς και κενών πλαστικών συσκευασιών φυτοφαρμάκων στον οικισμό Ελαιοχωρίου, κατά παράβαση του κεφαλαίου 2 του Παραρτήματος της ΚΥΑ Η.Π. 24944/1159/2006 και των άρθρων 4 και 11 της ΚΥΑ Η.Π.13588/725/2006, καθώς και την πρόκληση υποβάθμισης και κινδύνου ρύπανσης του περιβάλλοντος, κατά παράβαση του άρθρου 1 του Ν. 1650/1986.
Ο Δήμος Παγγαίου με το 19΄ σχετικό απολογητικό υπόμνημα δηλώνει ότι προτίθεται να προβεί στη σύναψη σύμβασης με φορέα διαχείρισης κενών συσκευασιών γεωργικών φαρμάκων, αλλά δεν κάνει καμία αναφορά στα επικίνδυνα απόβλητα αμιαντοτσιμέντου (ελλενίτ)
Λαμβάνοντας υπόψη την περιορισμένη έκταση και τη μικρή ποσότητα των αποβλήτων προκύπτει ότι ο Δήμος Παγγαίου με τις παραλείψεις του προέβη σε πρόκληση μεταβολής στο περιβάλλον που προκαλεί ή ενδέχεται να προκαλέσει ήπια βλάβη στο περιβάλλον.
Σύμφωνα με τον πίνακα 1 του του Παραρτήματος του 10΄ σχετικού (ΜΕΣ) η σοβαρότητα της παράβασης αξιολογείται ως χαμηλή.
Σύμφωνα με το ιστορικό επιβολής κυρώσεων στον Δήμο Παγγαίου στη 16΄ σχετική Προσωρινή Έκθεση Ελέγχου, εντός της τελευταίας δεκαετίας έχουν επιβληθεί δύο πρόστιμα στον Δήμο Παγγαίου για τη μη τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας αναφορικά με ανεξέλεγκτη διάθεση αποβλήτων σε περιοχές του Δήμου. Άρα, ο Δήμος Παγγαίου είναι δύο φορές υπότροπος κατά την έννοια της παρ. 5 του άρθρου 2 του ΜΕΣ για ανεξέλεγκτη διάθεση αποβλήτων και συνεπώς σύμφωνα με την ενότητα (Δ) του ΜΕΣ, το ιστορικό συμμόρφωσης είναι αρνητικό.
Λαμβάνοντας υπόψη τους υπόλοιπους ελαφρυντικούς και επιβαρυντικούς παράγοντες της ίδιας ενότητας, η τελική κατάταξη σοβαρότητας της παράβασης αναβαθμίζεται σε μέτρια.
3.1.2. Ο Δήμος Παγγαίου προβαίνει στη διάθεση στραγγισμάτων από τα απορριμματοφόρα στην είσοδο του ΣΜΑ Ελευθερούπολης, με αποτέλεσμα την υποβάθμιση και τον κίνδυνο ρύπανσης του περιβάλλοντος, κατά παράβαση του άρθρου 1 του Ν. 1650/1986.
Ο Δήμος Παγγαίου με το 19΄ σχετικό απολογητικό υπόμνημα δεν αποδέχεται την παράβαση και ισχυρίζεται ότι τα στραγγίσματα προέρχονται από τους συρμούς μεταφόρτωσης της ΔΙΑΑΜΑΘ ΑΑΕ «Αναπτυξιακή Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης Απορριμμάτων Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης Α.Ε.».
Ωστόσο, σε τηλεφωνική επικοινωνία με τη ΔΙΑΑΜΑΘ ΑΑΕ το γεγονός αυτό δεν επιβεβαιώθηκε. Σε κάθε περίπτωση ο κίνδυνος διαρροής στραγγισμάτων από τα απορριμματοφόρα και τους συρμούς, προκύπτει από την οπίσθια θύρα όταν υπάρχει έλλειψη στεγανότητας.
Η ύπαρξη στραγγισμάτων σε όλο το μήκος της ανηφορικής οδού πρόσβασης προς τον ΣΜΑ υποδεικνύει ότι διαφεύγουν από όχημα που κινείται έμφορτο απορριμμάτων στην άνοδο προς τον ΣΜΑ, όπως τα απορριμματοφόρα και όχι στην κάθοδο, όπως οι συρμοί.
Συνεπώς, οι ισχυρισμοί του Δήμου Παγγαίου δεν γίνονται αποδεκτοί και δεν αναιρείται η παράβαση. Λαμβάνοντας υπόψη την περιορισμένη έκταση και τη μικρή ποσότητα των υγρών αποβλήτων προκύπτει ότι ο Δήμος Παγγαίου με τις παραλείψεις του προέβη σε πρόκληση μεταβολής στο περιβάλλον που προκαλεί ή ενδέχεται να προκαλέσει ήπια βλάβη στο περιβάλλον.
Σύμφωνα με τον πίνακα 1 του του Παραρτήματος του ΜΕΣ η σοβαρότητα της παράβασης αξιολογείται ως χαμηλή.
Από τα ανωτέρω και λαμβάνοντας υπόψη το αρνητικό ιστορικό συμμόρφωσης και τους υπόλοιπους ελαφρυντικούς και επιβαρυντικούς παράγοντες της ενότητας (Δ) του ΜΕΣ, η τελική κατάταξη σοβαρότητας της παράβασης αναβαθμίζεται σε μέτρια.
Οι ανωτέρω παραβάσεις αξιολογούνται ως μέτριας σοβαρότητας και ορίζονται οι απαιτούμενες διορθωτικές ενέργειες στο Πλάνο Διορθωτικών Ενεργειών (ΠΔΕ) που ακολουθεί, σύμφωνα με την παρ. 15 του άρθρου 20 του 4΄ σχετικού νόμου. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης εντός του χρονοδιαγράμματος του ΠΔΕ προβλέπεται από την παρ.15α του ιδίου άρθρου η επιβολή διοικητικών κυρώσεων.
3.2. Παράβαση της παρ. 15β. του άρθρου 20 του Ν. 4014/2011 (ΣΗΜΑΝΤΙΚΗΣ σοβαρότητας)
Ο Δήμος Παγγαίου στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του οφείλει να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ορθή περιβαλλοντικά διαχείριση των αποβλήτων και την αποτροπή της ανεξέλεγκτης απόρριψής τους, ενώ σε περίπτωση απόρριψης οφείλει να προβεί στη συλλογή και διαχείρισή τους.
Τα ευρήματα των αυτοψιών και τα αποτελέσματα του ελέγχου κατέδειξαν ότι ο Δήμος Παγγαίου δεν λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα και δεν προβαίνει έγκαιρα στις απαραίτητες ενέργειες με αποτέλεσμα την ανεξέλεγκτη διάθεση αποβλήτων, κατά κύριο λόγο ογκωδών, πρασίνων και ΑΕΚΚ, σε εκτός οικισμού περιοχές των οικισμών: Αμισιανά, Κοκκινόχωμα, Ελευθερούπολη, Αγ. Χριστόφορος, Γεωργιανή, Παλαιοχώρι, Αντιφίλιπποι, Μεσότοπος, Δωμάτια, Μεσορρόπη, Γαληψός, Παραλία Οφρυνίου, Κάριανη, Ακροπόταμος, Ελευθερές, Μυρτόφυτο, Ελαιοχώρι, Ν. Ηρακλείτσα και Άγιος Ανδρέας.
Επιπρόσθετα, ο Δήμος Παγγαίου προβαίνει σε περιοδική καύση πράσινων αποβλήτων, κατά παράβαση της αρχή ιεράρχησης των αποβλήτων του άρθρου 4 του Ν. 4819/2021 για την κατά προτεραιότητα εφαρμογή της ανακύκλωσης και ανάκτησης, έναντι της καύσης σε ανοιχτή εστία που αποτελεί διάθεση.
Οι προαναφερόμενες ενέργειες και παραλείψεις του Δήμου Παγγαίου είναι κατά παράβαση των άρθρων 34, 35, 41 και 66 (πα(παρ. 1 και 11) του Ν. 4819/2021 και έχουν ως αποτέλεσμα την πρόκληση υποβάθμισης και κινδύνου ρύπανσης του περιβάλλοντος, κατά παράβαση του άρθρου 1 του Ν. 1650/1986.
Ο Δήμος Παγγαίου με το 19΄ σχετικό απολογητικό υπόμνημα απέστειλε αποδεικτικό φωτογραφικό υλικό ότι προέβη στον καθαρισμό των χώρων διάθεσης και παραστατικά διάθεσης ογκωδών αποβλήτων στον ΧΥΤΑ Καβάλας συνολικής ποσότητας 45,64 τόνων.
Ωστόσο, εκκρεμεί η διαχείριση των ΑΕΚΚ για τα οποία δηλώνει ότι θα προβεί στη σύναψη σύμβασης με ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ.
Για τα πράσινα απόβλητα επίκειται μέχρι τέλος του χρόνου η λειτουργία μονάδας οργανικού κλάσματος κομποστοποίησης στη Δημοτική Κοινότητα Μεσορόπης και σε κάθε δημοτική ενότητα θα υπάρχει κλαδοτεμαχιστής.
Επίσης, απέστειλε αποδεικτικά επιβολής κυρώσεων λόγω παραβάσεων του κανονισμού καθαριότητας του Δήμου Παγγαίου. Αναφορικά με τη θέση στην είσοδο του οικισμού Ελευθερών από Ν. Πέραμο προκύπτει ότι αποτελεί χώρο όπου συλλέγονται συστηματικά ογκώδη απόβλητα από τον Δήμο Παγγαίου, τα οποία μεταφέρονται στον ΧΥΤΑ Καβάλας.
Οι ενέργειες του Δήμου Παγγαίου είναι στην κατεύθυνση της συμμόρφωσης, η οποία κρίνεται ως μερική καθώς αφορά στην παράδοση μόνο ογκωδών αποβλήτων και δεν συμπεριλαμβάνει τα ΑΕΚΚ και τα πράσινα απόβλητα που είχαν εντοπιστεί στην πλειονότητα των θέσεων και σε καμία περίπτωση δεν αναιρεί την παράβαση.
Ο Δήμος Παγγαίου, ως υπεύθυνος για την καθαριότητα όλων των κοινόχρηστων χώρων (παρ. Ιβ4. του άρθρου 75 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων), καθώς και την εξάλειψη της ανεξέλεγκτης διάθεσης και την αποτροπή δημιουργίας νέων ΧΑΔΑ (παρ. ζ του άρθρου 228 του 7΄ σχετικού νόμου), οφείλει να λάβει όλα τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα, όπως, διαχείριση των ογκωδών και πράσινων αποβλήτων που παράγονται από τους δημότες, έλεγχο ή διαχείριση των ΑΕΚΚ ιδιωτικών και δημoτικών έργων αντίστοιχα μέσω των αρμόδιων υπηρεσιών του και επιβολή διοικητικών κυρώσεων σε παραγωγούς αποβλήτων και σε όσους άλλους προβαίνουν σε ανεξέλεγκτη απόρριψη αποβλήτων.
Επίσης, οφείλει να προβεί στη λήψη κατάλληλων και αποτελεσματικών μέτρων για την αποτροπή της ανεξέλεγκτης απόρριψης, όπως αστυνόμευση των χώρων, τοποθέτηση ενημερωτικών πινακίδων, αποκλεισμό πρόσβασης, κλπ.
Τέλος, οφείλει να προβεί στη συλλογή και παράδοση των διαφορετικών ειδών αποβλήτων σε αδειοδοτημένους φορείς και εγκαταστάσεις.
Επομένως, η λήψη προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων από τον Δήμο Παγγαίου, καθώς και ο άμεσος καθαρισμός κάθε εστίας απόρριψης είναι πρωταρχικής σημασίας για την εξάλειψη της ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων.
Από τα ανωτέρω και λαμβάνοντας υπόψη την ποσότητα και το είδος των αποβλήτων, τα οποία δεν παράγουν στραγγίσματα και δεν αποτελούν επικίνδυνα απόβλητα, προκύπτει ότι ο Δήμος Παγγαίου με τις παραλείψεις του προέβη σε πρόκληση μεταβολής στο περιβάλλον που προκαλεί ή ενδέχεται να προκαλέσει μέτρια βλάβη στο περιβάλλον.
Σύμφωνα με τον πίνακα 1 του του Παραρτήματος του ΜΕΣ η σοβαρότητα της παράβασης αξιολογείται ως μέτρια.
Λαμβάνοντας υπόψη το αρνητικό ιστορικό συμμόρφωσης και τους υπόλοιπους ελαφρυντικούς και επιβαρυντικούς παράγοντες της ενότητας (Δ) του ΜΕΣ, η τελική κατάταξη σοβαρότητας της παράβασης αναβαθμίζεται σε σημαντική
Η ανωτέρω παράβαση αξιολογείται ως ΣΗΜΑΝΤΙΚΗΣ σοβαρότητας, βεβαιώνεται με την παρούσα και ακολουθεί εισήγηση προστίμου και καθορισμός ΠΔΕ, σύμφωνα με την παρ. 15β. του άρθρου 20 του Ν. 4014/2011.
4. ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΠΡΟΣΤΙΜΟΥ
Σύμφωνα με τις προβλέψεις άρθρου 20 του Ν. 4014/11, σε περιπτώσεις παραβάσεων σημαντικής σοβαρότητας προβλέπεται η επιβολή προστίμου, το οποίο υπολογίζεται σύμφωνα με το άρ. 21 του Ν. 4014/11 (παρ. 1 και 1α), και τις διατάξεις της 10΄ σχετικής Υ.Α. (ενότητες Ε και ΣΤ του Παραρτήματος).
Σε ότι αφορά στους συντελεστές ελαφρυντικών/επιβαρυντικών παραγόντων του Πίνακα 7 της ενότητας ΣΤ, λήφθηκαν υπόψη ως εξής: α/α: 1=1,2, 2=0,8, 3=1, 4=0,9. Συνεπώς, η υπηρεσία μας, Εισηγείται στον κ. Αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Καβάλας την επιβολή στον Δήμο Παγγαίου διοικητικού προστίμου ύψους έντεκα χιλιάδων τετρακοσίων τεσσάρων ευρώ και ογδόντα λεπτών (11.404,80 €), επειδή,
Ο Δήμος Παγγαίου στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του οφείλει να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ορθή περιβαλλοντικά διαχείριση των αποβλήτων και την αποτροπή της ανεξέλεγκτης απόρριψής τους, ενώ σε περίπτωση απόρριψης οφείλει να προβεί στη συλλογή και διαχείρισή τους.
Τα ευρήματα των αυτοψιών και τα αποτελέσματα του ελέγχου κατέδειξαν ότι ο Δήμος Παγγαίου δεν λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα και δεν προβαίνει έγκαιρα στις απαραίτητες ενέργειες με αποτέλεσμα την ανεξέλεγκτη διάθεση αποβλήτων, κατά κύριο λόγο ογκωδών, πρασίνων και ΑΕΚΚ, σε εκτός οικισμού περιοχές των οικισμών Αμισιανά, Κοκκινόχωμα, Ελευθερούπολη, Αγ. Χριστόφορος, Γεωργιανή, Παλαιοχώρι, Αντιφίλιπποι, Μεσότοπος, Δωμάτια, Μεσορρόπη, Γαληψός, Παραλία Οφρυνίου, Κάριανη, Ακροπόταμος, Ελευθερές, Μυρτόφυτο, Ελαιοχώρι, Ν. Ηρακλείτσα και Άγιος Ανδρέας.
Επιπρόσθετα, ο Δήμος Παγγαίου προβαίνει σε περιοδική καύση πράσινων αποβλήτων, κατά παράβαση της αρχή ιεράρχησης των αποβλήτων του άρθρου 4 του Ν. 4819/2021 για την κατά προτεραιότητα εφαρμογή της ανακύκλωσης και ανάκτησης, έναντι της καύσης σε ανοιχτή εστία που αποτελεί διάθεση.
Οι προαναφερόμενες ενέργειες και παραλείψεις του Δήμου Παγγαίου είναι κατά παράβαση των άρθρων 34, 35, 41 και 66 (παρ. 1 και 11) του Ν. 4819/2021 και έχουν ως αποτέλεσμα την πρόκληση υποβάθμισης και κινδύνου ρύπανσης του περιβάλλοντος, κατά παράβαση του άρθρου 1 του Ν. 1650/1986.
5. ΠΛΑΝΟ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ
5.1. Ο Δήμος Παγγαίου να διαχειριστεί με ορθά περιβαλλοντικά τρόπο τα υπόλοιπα απόβλητα που καταγράφηκαν στη 16΄ σχετική Προσωρινή έκθεση ελέγχου (ΑΕΚΚ, πράσινα και επικίνδυνα) και να τα παραδώσει σε αδειοδοτημένους φορείς, καθώς και να προβεί στη λήψη μέτρων για την αποτροπή της ανεξέλεγκτης απόρριψης, όπως αστυνόμευση του χώρου, επιβολή κυρώσεων της παρ. 11 του άρθρου 66 του 8΄ σχετικού, αποτελεσματικό αποκλεισμό πρόσβασης, κλπ.
Προθεσμία συμμόρφωσης: το αργότερο εντός τριών (3) μηνών από την παραλαβή της παρούσας.
5.2. Ο Δήμος Παγγαίου να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την αποτροπή διαρροής των στραγγισμάτων κατά τη μεταφορά των απορριμμάτων, ιδίως κατά τους θερινούς μήνες.
Προθεσμία συμμόρφωσης: το αργότερο εντός ενός (1) μηνός από την παραλαβή της παρούσας.
Με την πάροδο του τεθέντος χρονοδιαγράμματος ο ΔήμοςΠαγγαίου να μας υποβάλλει Δήλωση Συμμόρφωσης της παρ. 15 του άρθρου 20 του 4΄ σχετικού νόμου που θα περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα τεκμήρια για την επιβεβαίωση πραγματοποίησης των ενεργειών συμμόρφωσης που περιλήφθηκαν στο ΠΔΕ, όπως φωτογραφίες, συμβάσεις, παραστατικά, κλπ.
Με την παρέλευση της προθεσμίας συμμόρφωσης θα ακολουθηθεί η διαδικασία επαλήθευσης της συμμόρφωσης της παρ. 15γ.γ του ανωτέρω άρθρου.
Επισημαίνεται επίσης ότι, σε περίπτωση που δεν υπάρξει υποβολή Δήλωσης Συμμόρφωσης ή διαπιστωθεί μετά από τον έλεγχο των υποβληθέντων στοιχείων ή νέας αυτοψίας ότι δεν υπάρχει συμμόρφωση, ο Δήμος Παγγαίου θα θεωρηθεί υπότροπος και η υπηρεσία μας θα προχωρήσει σε επιβολή κυρώσεων, σύμφωνα με την πρόβλεψη της παρ. 15α και 15β του άρθρου 20 του 4΄ σχετικού νόμου και την ενότητα (Ε) του Παραρτήματος του ΜΕΣ.
Το Πλάνο Διορθωτικών Ενεργειών (ΠΔΕ) δεν απαλλάσσει τον Δήμο Παγγαίου από τυχόν ποινικές ή αστικές ευθύνες λόγω μη συμμόρφωσής του και δεν δικαιολογεί τη λειτουργία έργων ή δραστηριοτήτων χωρίς τις αναγκαίες αδειοδοτήσεις.”