γράφει ο

Πάνος Λεονταράκης

Μέλος Λαϊκής Ενότητας Καβάλας

 

   Το σύνδρομο της Στοκχόλμης είναι ένα ψυχολογικό φαινόμενο κατά το oποίο όμηροι (ή γενικότερα θύματα) εκφράζουν συμπάθεια, συμπόνια και θετικά συναισθήματα προς τους απαγωγείς τους (ή γενικότερα θύτες), μερικές φορές σε σημείο που να υπερασπίζονται και να ταυτίζονται με αυτούς.

 

Μια συχνά χρησιμοποιούμενη υπόθεση για να εξηγήσει το φαινόμενο του συνδρόμου της Στοκχόλμης, βασίζεται στη φροϋδική θεωρία. Προτείνει ότι η σύνδεση είναι αντίδραση του ατόμου στο τραύμα του να γίνει θύμα.

 

Η ταύτιση με τον επιτιθέμενο είναι ένας τρόπος που το ίδιο το εγώ υπερασπίζεται τον εαυτό του. Όταν το θύμα πιστεύει τις ίδιες αξίες με τον επιτιθέμενο, αυτός παύει να γίνεται αντιληπτός ως απειλή.

 

   Η ψυχολογική αυτή κατάσταση ίσως να αποτελεί την κύρια εξήγηση του εκλογικού αποτελέσματος της Κυριακής. Όσο και αν ακούγεται αλλόκοτο, η συντριπτική ήττα που υπέστη το ΟΧΙ από την κυβέρνηση Τσίπρα και το τσάκισμα του αγωνιστικού φρονήματος της κοινωνίας ήταν αυτά που καθόρισαν το εκλογικό αποτέλεσμα.

 

Θα περίμενε κάποιος ότι αντανακλαστικά και θυμικά, ο κόσμος θα αντιδρούσε στις εκλογές και θα ψήφιζε τιμωρητικά. Δεν έγινε έτσι όμως. Κάποτε, όχι πολύ παλιά, την εβδομάδα του δημοφηφίσματος πριν τις 5 Ιούλη, ο κόσμος πίστευε ότι όλα γίνονται. Λίγο αργότερα, μετά τις 12 Ιούλη, ο κόσμος πίστεψε ότι τίποτα δεν γίνεται.

 

Ο λαός του ΟΧΙ έχασε τον κόσμο του. Του τράβηξαν βίαια το χαλί κάτω από τα πόδια. Όλες οι ελπίδες, οι προσδοκίες και τα όνειρα που είχε επενδύσει, έσβησαν ξαφνικά. Η απογοήτευση, η κατάθλιψη και η απελπισία χτύπησαν κόκκινο. Το ΟΧΙ, όχι απλώς ηττήθηκε αλλά εξευτελίστηκε, βιάστηκε, τσαλαπατήθηκε.

 

Υπέστη τέτοια σοκαριστική ήττα που δεν έχει προηγούμενο στην πρόσφατη πολιτική ιστορία. Το μέγεθος της ήττας ήταν τόσο μεγάλο που τελικά συμφιλίωσε το θύμα με τον θύτη του, ταύτισε τον εξουσιαζόμενο με τον εξουσιαστή του.

 

   Η κατάσταση αυτή του κόσμου, έτσι όπως διαμορφώθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Τσίπρα, δεν θα αλλάξει εύκολα γιατί βασίζεται στη συντριβή, την απογοήτευση, την απελπισία, την απόγνωση, την αίσθηση ανικανότητας και την παραδοχή αδυναμίας εναλλακτικής λύσης. Ο μνημονιακός μονόδρομος είναι κοινωνικά παγιωμένος για μεγάλο διάστημα.

 

Η εφαρμογή των μέτρων πιθανόν θα κλονισθεί από τη σφοδρότητα τους, αλλά δε θα ανατραπεί όσο δεν θα υπάρχει ένα πολιτικό και κοινωνικό μέτωπο αντισυστημικών δυνάμεων που θα καταφέρει την οργάνωση του λαού σε ένα πειστικό και ρεαλιστικό πρόγραμμα διεξόδου.