Ένα επεισόδιο που σχετίζεται με το μνημείο της Βασιλικής Β΄ στους Φιλίππους στιγμάτισε την επίσκεψη της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη στην Καβάλα. Κατά τη διάρκεια της περιοδείας της, η υπουργός βρέθηκε στον αρχαιολογικό χώρο για να ενημερωθεί σχετικά με τις εργασίες αναστήλωσης, κάνοντας λόγο για την ανάγκη επίσπευσής τους. Σε επίπεδο δηλώσεων, δεν προέκυψε καμία είδηση. 

Ωστόσο, εκεί που προέκυψε είδηση ήταν στο επεισόδιο που σημειώθηκε μεταξύ της υπουργού και του προϊσταμένου του Τμήματος βυζαντινών αρχαιοτήτων Μιχάλη Λυχούνα, ο οποίος επιχείρησε να ενημερώσει την κ. Μενδώνη για τα πολύ σοβαρά προβλήματα που προκαλεί η εγκεκριμένη μελέτη αναστήλωσης για την οποία μάλιστα δεν έχουν γίνει γνωστά όλα τα σημεία.

Μεταξύ άλλων, έχει παρατηρηθεί ότι προβλέπεται τοποθέτηση αρχιτεκτονικών γλυπτών σε θέσεις που δεν σχετίζονται με την αρχική μορφή του μνημείου ενώ αντί για χρήση τοπικού μαρμάρου, από το οποίο κατασκευάστηκε η Βασιλική Β΄, επιλέχθηκε ένα διαφορετικό. 

Όταν επιχειρήθηκε να γίνει ενημέρωση στην υπουργό για τη συγκεκριμένη μελέτη του Υπουργείου Πολιτισμού, που είχε γίνει το 2018, η κ. Μενδώνη απάντησε με σκαιό τρόπο στον κ. Λυχούνα «όχι μαγκιές σε μένα».

Στο επεισόδιο υπήρχαν αρκετοί αυτήκοοι μάρτυρες. Ο κ. Λυχούνας αποχώρησε για να αποφευχθούν τα χειρότερα σε μια λεκτική αντιπαράθεση και, ως όφειλε, ενημέρωσε το Κέντρο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς για τα, τουλάχιστον, τρωτά σημεία της μελέτης και τους κινδύνους που αντιμετωπίζει το μνημείο. 

Σε ανάρτησή του με τίτλο «ΕΝΑ ΜΝΗΜΕΙΟ ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ/ A MONUMENT AT RISK» το πρωί της Δευτέρας 22/6/2020 ο κ. Λυχούνας έγραψε:

«Η Βασιλική Β΄ των Φιλίππων, μείζον έργο της Ιουστινιάνειας περιόδου, δουλεμένο κυρίως σε ΤΟΠΙΚΟ μάρμαρο από τα ίδια χέρια που σμίλεψαν τα γλυπτά της Αγ. Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη κινδυνεύει. 

Αδόκιμες επεμβάσεις με εγκεκριμένη μελέτη τοποθετούν κατά βούληση ευρεθέντα αρχιτεκτονικά γλυπτά χωρίς συμφραζόμενα και επιλέγουν υλικό άσχετο από αυθεντικό, προκονήσιο μάρμαρο, αντί για χονδρόκοκκο μάρμαρο Φιλίππων από το λατομείο στα δυτικά της πόλης. 

Η αυθεντικότητα του μνημείου, στοιχείο επιλογής του χώρου για ένταξη στον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO το 2016 τίθεται πλέον σε σοβαρό κίνδυνο».

Σε νεότερη ανάρτησή του, το απόγευμα της ίδιας ημέρας, ο κ. Λυχούνας έγραψε: 

«ΟΧΙ ΜΑΓΚΙΕΣ ΣΤΗ ΛΙΝΑ… CAVUSOGLU/ KARA BOYA

Στους Φιλίππους εκτελούνται δύο έργα. Ένα διαμόρφωσης με την απομάκρυνση του παλαιού δρόμου από την Εφορεία Αρχαιοτήτων και ένα στη Βασιλική Β΄ από τη διεύθυνση αναστήλωσης από τις κεντρικές υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ με εργολάβο (μπρρρ). Και στις δύο το πορτοφόλι είναι Ευρωπαϊκό μέσω περιφέρειας ΑΜΘ. 

Για το έργο στη Βασιλική Β΄υπάρχει περιορισμένη ενημέρωση. Από σπόντες πληροφορήθηκα πως επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί μάρμαρο από ένα νησί στη μέση της θάλασσας του Μαρμαρά (Προκόνησος), ενώ στην εκκλησία υπάρχει τοπικό μάρμαρο. Βιβλιογραφική ασχετοσύνη. Έκανα αναφορά και περίμενα. .... 

Το Σαββάτο το πρωί ξεκινήσαμε την περιήγηση και η συζήτηση έρεε για τα προβλήματα ενός χώρου σε αναδιαμόρφωση, ώσπου φτάσαμε στην Βασιλική Β΄. 

Εκεί περιδεής μια μηχανικός της αναστήλωσης βγάζει σχέδια που στο βόρειο κλίτος του ναού έδειχναν κίονα με κιονόκρανο σήμερα εκτεθειμένο στο μουσείο. Τη ρωτάω: και που ξέρετε πως αυτά ήταν εδώ; 

Με προβληματική αφέλεια μου απαντά: Αυτό είναι ένα πρόβλημα! Τι εννοείτε της λέω, αυτό είναι εγκεκριμένη από το ΚΑΣ μελέτη και δεν το ξέρετε ακόμη; Με κοιτάζει απορημένη. Τι λέτε με ρωτά ο Γ.Γ. του υπουργείου, αυτή είναι μελέτη του ΥΠΠΟΑ. 

Εγώ πρώτη φορά το βλέπω, συμπληρώνω. Με γνώση περισσή (από την ΚΕΔΕ φερτή) και ύφος υψηλό, λέει ο Γ.Γ. πως είναι και της Εφορείας, αυτές είναι διαδικασίες του ΥΠΠΟΑ! 

Εγώ επιμένω δεν έχω δει και διαβάσει τη μελέτη! Και τότε η υπουργός με ένα ιδιόρρυθμο μείγμα γαλατικής ευγένειας και υπερχειλίζουσας τεστοστερόνης ξεσπά, ΟΧΙ ΜΑΓΚΙΕΣ ΣΕ ΜΕΝΑ!

Μετά από αυτή τη νέα πίστα οικειότητας είχα δύο επιλογές. Ή να την πιάσω από το μαλλί με σοβαρό κίνδυνο να λερωθούν τα χέρια μου από τη μέτριας ποιότητας χρωμοβαφή/βερνίκι επίπλων ή να αποχωρήσω. Προτίμησα το δεύτερο. 

Έτσι και τα χέρια μου δε λέρωσα, και εκείνη έκανε δηλώσεις για την επιτάχυνση καταστροφής της Βασιλικής Β΄και δε γίναμε επιθεώρηση, αλλά συνεχίστηκε το μνημειακό .... δράμα! 

ΥΓ . Η τοπική κοινωνία πρέπει να δει τη μελέτη. Το Παρίσι υποχρεωτικά».