γράφει ο
Κωστής Σιμιτσής
Τις τελευταίες μέρες στον ελληνικό -και όχι μόνο- τύπο φιλοξενήθηκαν πολλά δημοσιεύματα σχετικά με την αναβάθμιση της Ελλάδας στο διεθνές ενεργειακό παιχνίδι.
Είναι φανερό πως δεν πρόκειται για μια επανάληψη παλαιότερων ατελέσφορων φιλοδοξιών της χώρας μας. Περισσότερο μοιάζει να είναι προείκασμα της αναδιάταξης των παγκόσμιων αγορών, με τις αμερικανικές εταιρίες να αξιοποιούν την πολιτική Τραμπ όσον αφορά τους υδρογονάνθρακες και τον εξοβελισμό του ρωσικού φυσικού αερίου από τη Δύση.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον είναι λογικό πως η ελληνική κυβέρνηση θα επιδιώξει να συμμετάσχει στη δυναμική που αναπτύσσεται και θα υποστηρίξει τις επιχειρηματικές πρωτοβουλίες για μονάδες αποθήκευσης φυσικού αερίου. Ήδη αναθερμαίνονται τα παγωμένα ως τώρα έργα αποθήκευσης σε πλωτές δεξαμενές στη Θεσσαλονίκη και την Κόρινθο ενώ η Gastrade εκτός από την Αλεξανδρούπολη σχεδιάζει ακόμη μια μονάδα στη Θράκη. Την ίδια στιγμή διαβάζουμε ότι στη Σαρδηνία ετοιμάζεται ένας πιλοτικός σταθμός παραγωγής πράσινου υδρογόνου με ενίσχυση από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Κινητικότητα επίσης παρατηρείται και στο διεθνές γεωπολιτικό σκηνικό, με τη χώρα μας να πρωτοστατεί στην οργάνωση μιας πολυμερούς διακρατικής διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο ενώ οι πρόσφατες προσεκτικές δηλώσεις του Τούρκου υπουργού εξωτερικών για την αιγιαλίτιδα ζώνη στο Αιγαίο υποδεικνύουν μια μικρή αλλά σημαντική ρωγμή στην άκαμπτη πολιτική της γείτονος.
Έτσι αβίαστα έρχεται η ερώτηση: Μήπως βιαστήκαμε;
Μήπως η χώρα (όπως κυβερνάται) και οι εμπλεκόμενοι επιχειρηματικοί φορείς βιάστηκαν να εγκαταλείψουν την ιδέα της αποθήκευσης φυσικού αερίου στις υπόγειες δεξαμενές στον κόλπο της Καβάλας; Μήπως βιάστηκαν να υιοθετήσουν την εύκολη λύση της αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακος; Μήπως βιάστηκαν να απεμπολήσουν αυτό που η ίδια η Φύση δημιούργησε πριν από εκατομμύρια χρόνια, έναν ταμιευτήρα πετρελαίου και φυσικού αερίου, για να φυτέψουν στα έγκατα της γης ένα αέριο που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μη προβλέψιμες καταστάσεις;
Η απορία δεν είναι μόνο οικονομικού και πολιτικού χαρακτήρα, είναι και ουσιαστική. Το φυσικό αέριο είναι ένα καύσιμο υψηλής ενθαλπίας, είναι δηλαδή κάτι χρήσιμο, κάτι που έχει αξία. Αντίθετα το διοξείδιο του άνθρακος είναι απόβλητο της καύσης, είναι μία ουσία χαμηλής ενθαλπίας, χωρίς ενεργειακή αξία. Το τι αέριο επομένως αποθηκεύεις κάτω από τα πόδια σου είναι κάτι που απαιτεί σύνεση.
Πέρα από τα περιβαλλοντικά προβλήματα της αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα, που έχουν αναδειχθεί από τη δημόσια συζήτηση, είναι γνωστό πια ότι το φυσικό αέριο αποτελεί ευκαιρία νέων δυναμικών επενδύσεων με αξιόλογη χρονική διάρκεια και προσφέρει ευημερία και θέσεις εργασίας. Αντίθετα εκείνη την όχι και τόσο μακρινή χρονιά που οι υπόγειες δεξαμενές στον κόλπο της Καβάλας θα έχουν γεμίσει με διοξείδιο του άνθρακα και θα σφραγιστούν οριστικά, οι λιγοστές μέχρι τότε θέσεις εργασίας θα καταργηθούν και η ευθύνη της φύλαξης και της συντήρησης του έργου θα μετατεθεί στο ελληνικό κράτος. Δεν είναι και πολύ παραγωγικό αυτό.
Μελλοντικά το θέμα της αιγιαλίτιδας ζώνης με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα διευθετηθεί, διανοίγοντας προοπτικές για την άντληση πετρελαίου από την περιοχή του Μπάμπουρα, νοτιοανατολικά της Θάσου, γεγονός που θα επιτρέψει τη λειτουργία των χερσαίων εγκαταστάσεων πετρελαίου στη Ν. Καρβάλη. Ωστόσο μία δεξαμενή 60 τόνων διοξειδίου του άνθρακος στο πεδίο ενδεχομένως να ακυρώσει αυτή την προοπτική.
Οι εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον δίνουν την ευκαιρία στην ελληνική κυβέρνηση και στους επενδυτές να αναλογιστούν τι είναι καλύτερο για όλους, να προβούν στις αναγκαίες στοχαστικές προσαρμογές και να υλοποιήσουν μία επένδυση σύμφωνη με το πνεύμα των καιρών. Ο κόλπος της Καβάλας μπορεί και πρέπει να γίνει ο χώρος για τα ενεργειακά αποθέματα ασφαλείας της Ευρώπης. Άλλωστε εμείς είμαστε τα σύνορά της!
