Η περίοδος του Τριωδίου, είναι κατεξοχήν μια περίοδος εγκράτειας, πνευματικού αγώνα, με στόχο την καθαρότητα των ψυχών και τον εξαγνισμό των σωμάτων μας. Ό,τι κυρίως αναιρεί την εγκράτεια και βεβηλώνει την πνευματική καθαρότητα του χριστιανού είναι τα λεγόμενα σαρκικά αμαρτήματα και ιδιαίτερα η πορνεία.
Την Κυριακή του Ασώτου, το αποστολικό ανάγνωσμα προέρχεται από την πρώτη επιστολή του Αποστόλου Παύλου προς Κορινθίους, στην οποία με μια σειρά επιχειρημάτων ο Παύλος υπογραμμίζει τη βαρύτητα της πορνείας ως αμαρτήματος και εξαίρει παράλληλα την ιερότητα του ανθρωπίνου σώματος.
Το κήρυγμα του Χριστού αναθεώρησε πολλά πράγματα στον κόσμο. Σε πολλά η χριστιανική διδαχή άσκησε την αναγεννητική επίδρασή της. Μια τέτοια αλλαγή επέφερε και στη θεώρηση του ανθρώπινου σώματος. Είναι γνωστές οι αντιλήψεις του προχριστιανικού κόσμου, σύμφωνα με τις οποίες εξήραν κυρίως την ψυχή και υποτίμησαν το σώμα. Η ουσία του ανθρώπου υποστήριξαν οι αρχαίοι, βρίσκεται πρωτίστως στην ψυχή. Το Σώμα είναι το «δεσμωτήριο», το «μνήμα» της ψυχής. Η παραμονή της ψυχής στο σώμα αποτελεί μια καταδίκη. Η απαλλαγή της ψυχής από το σώμα, όπως επιγραμματικά δίδασκε ο Πλάτων είναι «ομοίωσις θεώ κατά το δυνατόν».
Στις αντιλήψεις αυτές το Ευαγγέλιο αντέταξε μια καινούργια στάση. Η χριστιανική ανθρωπολογία προσφέρει μια ριζικά διαφορετική θεώρηση του ανθρώπινου σώματος. Το σώμα μας, διδάσκει ο Απόστολος Παύλος ανήκει στον Κύριο. Αν και με τον θάνατο διαλύεται, με τη δύναμη του Θεού πρόκειται να αναστηθεί, όπως ακριβώς αναστήθηκε και το σώμα του Κυρίου. Ωστόσο, παραμένει μέλος του Χριστού και ναός του Αγίου Πνεύματος. Η ενότητα αυτή με τον Ιησού Χριστού και η παρουσία του Πνεύματος στο ανθρώπινο σώμα συνιστά και την εγγύηση της δυνατότητας να ζήσουμε τη ζωή του Χριστού και το σώμα μας να φθάσει στη μεταμόρφωση και την αφθαρσία.
Η θεώρηση αυτή του σώματος είναι πολύ φυσικό να γεννά στον Χριστιανό την υποχρέωση να αποφεύγει κάθε αμάρτημα που εκτρέπει το σώμα από τον υψηλό προορισμό του. Τέτοιο αμάρτημα είναι η πορνεία. Τα επιχειρήματα του Παύλου, που απορρέουν από τη χριστιανική αντίληψή του για το σώμα είναι αναμφισβήτητα: Εφόσον το σώμα δεν είναι δικό μας, αλλά ανήκει στον Κύριο, εφόσον το σώμα είναι μέλος του Χριστού και ναός του Αγίου Πνεύματος, είναι φοβερό και βαρύ αυτό το τόσο τιμημένο σώμα, στο οποίο αποδόθηκε το τίμημα με το αίμα του Χριστού, να το οδηγούμε στη αμαρτία.
Συνεχίζοντας, μας προτρέπει να καταστήσουμε το σώμα μας τόπο δοξολογίας του Θεού. Μας καλεί να το αναδείξουμε σκεύος εκλογής, σκεύος αγιασμού. Ό,τι ονομάζουμε σωτηρία και αγιασμό, δεν είναι υπόθεση μόνο της ψυχής αλλά και του σώματος. Ο άνθρωπος, σώζεται ολόκληρος· η ψυχή και μαζί με αυτή και το σώμα. Ενιαίος σώζεται ο άνθρωπος και με ενιαίο αγώνα το επιτυγχάνει. Η ψυχή αγωνίζεται για την καθαρότητα και το σώμα συναγωνίζεται και ασκείται μαζί με την ψυχή. Όταν αυτό γίνεται, τότε πράγματι δοξάζουμε τον Θεό «εν τω σώματι υμών και εν τω πνεύματι υμών».
Σε μια εποχή που κατακρημνίζεται κάθε ηθική αξία, καθώς ο σύγχρονος άνθρωπος αναζητεί την εφήμερη απόλαυση και βγάζοντας από κάθε πτυχή της ζωής του τον Χριστό, ο λόγος του Αποστόλου Παύλου ας καταστεί αφορμή για την επάνοδό μας στην μετάνοια και τον δρόμο της επιστροφής.
ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ Φ. Ν. Θ. Ιερομόναχος Δανιήλ Καριπίδης
