γράφει ο
Κωνσταντίνος Παπακοσμάς
Έχουν περάσει 62 χρόνια από την Κυριακή της 27ης Νοεμβρίου 1960, ήταν ημέρα εκείνη γιορτή για τους κατοίκους της συνοικίας με το νέο όνομα “Τιμίου Σταυρού” στην Καβάλα , το Σούγιελο , γνωστό ακόμα με το όνομα αυτό και .. σήμερα αποκτούσε έναν όμορφο και επιβλητικό Ιερό Ναό.
Η ευλογία των εγκαινίων είχε γίνει από τον τότε Μητροπολίτη Χρυσόστομο, τον μετέπειτα Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος.
Ο γραφικός Ιερός Ναός του Τιμίου Σταυρού στην Καβάλα χτίστηκε στο κέντρο της ομώνυμης συνοικία, εκεί που ήταν άλλοτε το Οθωμανικό τζαμί.
Ο εξαίρετος ιστορικός Κυριάκος Λυκουρίνος με είπε ότι δεν χτίστηκε απλώς στη θέση παλιού τζαμιού (εκεί ήταν το Selimiye / Σελιμιγιέ τζαμί) αλλά χρησιμοποίησε και τα θεμέλιά του. Γι' αυτό και το Ιερό του δεν έχει προσανατολισμό προς την Ανατολή, όπως έχουν όλες οι εκκλησίες (και ο αρχαίος ναός του Σολομώντα), αλλά νοτιοανατολικό (όπως το Kaabah στη Μέκκα).
Οι Έλληνες Χριστιανοί , στις αρχές του περασμένου αιώνα, εξυπηρετούνταν από τον Ναό του Αγίου Αθανασίου, που ήταν στην περιοχή Καρά Ορμάν (αργότερα Περιγιαλίου στην άκρη της κατοικημένης πόλης).
Με τον ερχομό τους όμως οι πρόσφυγες από τις πατρίδες της Ανατολής έκτισαν την εκκλησία του Τιμίου Σταυρού.
Ο Ναός είναι πάνω σε ύψωμα δεσπόζει μεταξύ των οδών Κωνσταντινίδη Ποιητού και Σαππαίων. Η ανέγερση του άρχισε το 1948 με τη βοήθεια όλων των χριστιανών της περιοχής που ήταν πρόθυμοι να βοηθήσουν στο ιερό αυτό έργο.
Η αποπεράτωσή του τελείωσε το 1956 και στις 27 Νοεμβρίου 1960 έγιναν τα εγκαίνια του. Είναι σταυροειδής, ρυθμού τρίκλιτης Βασιλικής άνευ τρούλου. Υπάρχει ένα κωδωνοστάσιο με μία χειροκίνητη καμπάνα.
Οι ποιμαντικές ανάγκες της ενορίας οδήγησαν στην οικοδόμηση στο ανατολικό μέρος του αύλειου χώρου του Πνευματικού Κέντρου για τις διάφορες πνευματικές και Ενοριακές εκδηλώσεις (Κατηχητικά μαθήματα - Ομιλίες κ.α.).
Τα εγκαίνια του Πνευματικού αυτού Κέντρου έγιναν με την παρουσία του τότε Μητροπολίτη Φιλίππων Νεαπόλεως και Θάσου Μακαριστού Προκοπίου το έτος 1975.
Στο κάτω μέρος του Ναού (στην οδό Σαππαίων) βρίσκεται το Ιερό παρεκκλήσιο που είναι αφιερωμένο στην μνήμη του εν Αγίοις Πατρός ημών Σπυρίδωνος του θαυματουργού. Το έτος 2006 έγινε εκ βάθρων ανακαίνιση στον Ιερό Ναό. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει στον Ιερό Ναό του Τιμίου Σταυρού το ξυλόγλυπτο τέμπλο, διακοσμημένο με περισσή λεπτότητα και καλαισθησία.
Εφημέριος επί 36 και χρόνια ήταν στον Ναό ο ιερέας Φίλιππος Μελισσόπουλος. Επί των ημερών του κατασκευάστηκε η πνευματική αίθουσα του ναού και το παρεκκλήσιο του Αγίου Σπυρίδωνα.
Εφημέριος του Ναού είναι σήμερα ο Ιερεύς Παναγιώτης Τσακίρης.
