γράφει ο
Τάσος Αποστολίδης
Ο Λευτέρης Μερέσης υπήρξε ένα μοναδικό για την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη φαινόμενο της τοπικής πολιτικής σκηνής. Ίσως και για τη χώρα ολόκληρη.
Διετέλεσε δήμαρχος Θάσου για 20 χρόνια δηλαδή για 5 τετραετίες. Κατέβηκε ως επικεφαλής συνδυασμού σε δημοτικές εκλογές, υποψήφιος δήμαρχος 9 φορές, με την τελευταία μόλις πέρυσι τον Οκτώβριο του 2023.
Τότε, οι αρχικές φήμες που μιλούσαν για την υποψηφιότητά του εκλήφθηκαν ως φάρσα μιας και πολλοί πίστευαν ότι «τελείωσε πολιτικά», ή τουλάχιστον έτσι θα το ήθελαν. Όταν ανακοίνωσε την κάθοδό του, άλλαξε αστραπιαία όλη την ατζέντα και τους συσχετισμούς, ανακατεύοντας την τράπουλα για τα καλά.
Ο ίδιος άλλωστε δεν είχε μιλήσει ποτέ για αποχώρησή του από την πολιτική. Η ενασχόλησή του με τα κοινά και κυρίως η συμμετοχή στις εκλογές ήταν αυτό που του έδινε ζωή. Σε κάθε προεκλογική περίοδο, επιβεβαιώνε τα χαρίσματά του να συνομιλεί με κόσμο, να πείθει, να αγαπιέται ακόμη κι αυτούς που με τους οποίους μισήθηκε.
Ο Λευτέρης Μερέσης έκανε την πρώτη εμφάνισή του στο μέσον της δεκαετίας του ΄80 και απέδειξε ότι διέθετε ερείσματα και στη ΝΔ και στο ΠΑΣΟΚ, πράγμα σπάνιο για εκείνη την εποχή, της ακραίας πόλωσης.
Το «φαινόμενο Μερέσης» μπορούσε να κερδίζει εκλογές έστω και στο νήμα, ανατρέποντας προγνωστικά και αποδεικνύοντας ότι είναι πολιτικά ανθεκτικός.
Το 1986, ο Λευτέρης Μερέσης κέρδισε δύσκολα τις πρώτες του εκλογές έχοντας απέναντί του τη δημοτική παράταξη του Νίκου Γεωργαλή, που στηριζόταν από το παντοδύναμο «ΠΑΣΟΚ της Αλλαγής». Τότε, ο Μερέσης «πήρε τις εκλογές» με 22 ψήφους διαφορά!
Το 1990, είχε απέναντί του τον Σταμάτη Παπακυριακού από το ΠΑΣΟΚ. Ο Μερέσης βρίσκεται στο ζενίθ του, έχει αποδειχθεί εξαιρετικά κοινωνικός και λαοπλάνος. Ευνοείται μεν από το κλίμα σκανδάλων, την κυβερνητική αστάθεια και το πέρασμα του ΠΑΣΟΚ στην αντιπολίτευση για πρώτη φορά μετά την «Αλλαγή» του 1981, αλλά η νίκη είναι καθαρά δική του. Είχε καταφέρει να είναι πρωταγωνιστής.
Το 1994, ο Λευτέρης Μερέσης κερδίζει με μόλις 67 ψήφους διαφορά τον Τάκη Πατέ, ο οποίος είχε στηριχθεί από το ΠΑΣΟΚ. Εκείνη τη χρονιά, τελειώνοντας ήδη τη δεύτερη θητεία του, επέμενε για μία τρίτη. Οι συνεργάτες του αντιδρούσαν με τη νέα υποψηφιότητα, οι μισοί σχεδόν αποχώρησαν από το συνδυασμό αλλά… εκείνος δεν πτοήθηκε. Είχε ήδη αποδείξει ότι μπορούσε να φτιάχνει ομάδες από την αρχή.
Το 1998, ο Μερέσης νικά και πάλι τις εκλογές, αναμετρώμενος με τον Κώστα Τσίμα, έναν επί χρόνια στενό συνεργάτη του Ανδρέα Παπανδρέου που ήταν πανίσχυρος αφού είχε υπηρετήσει αμέτρητες θέσεις ευθύνης: ΕΛΤΑ, ΚΥΠ, ΕΥΠ, υπουργεία, ευρωβουλευτής, περιφερειάρχης.
Ο Μερέσης τον κέρδισε και αυτόν και μάλιστα κέρδισε κι ένα ακόμη στοίχημα: ήταν η πρώτη εκλογική αναμέτρηση στο νέο καποδιστριακό δήμο Θάσου, δηλαδή το σύνολο του νησιού. Αποδείχθηκε ότι παρά τη φθορά, η «μπογιά του» περνάει ακόμα και μάλιστα και στο νότιο τμήμα.
Το 2002, γνώρισε τη γεύση της εκλογικής ήττας. Κανείς άλλωστε δεν είχε προετοιμαστεί για τέτοιους συσχετισμούς εκείνη την εποχή. Το ΠΑΣΟΚ δημιούργησε έναν συνδυασμό στον οποίο ενέταξε στελέχη του τότε ΣΥΝ και ως επικεφαλής έθεσε τον συμβολαιογράφο Κώστα Καπόλλα, προερχόμενο από την πολύ συντηρητική Δεξιά. Οι συμμαχίες αυτές έδωσαν ένα «κράμα» μάλλον πολύ δυνατό για να το σπάσει ο Μερέσης.
Τότε όλοι θεώρησαν ότι έχοντας κάνει 16 χρόνια δήμαρχος, ήρθε η ώρα να αποχωρήσει. Τότε, εξάλλου, έδυε το άστρο ενός άλλου Λευτέρη, του Αθανασιάδη, ο οποίος είχε από το ΄98 κλείσει έναν κύκλο 16 ετών ως δήμαρχος στην Καβάλα. Αργότερα, όμως, ο Λευτέρης της Θάσου θα έσπαγε το ρεκόρ του Λευτέρη της Καβάλας.
Το 2002, η εφημερίδα «Η Θασιακή» έχει πρωτοσέλιδο τίτλο «Τέλος Εποχής» δίπλα στη φωτογραφία του Λευτέρη Μερέση.
Το 2006, η "Θασιακή" έχει πρωτοσέλιδο τίτλο "Θρίαμβος Μερέση" ενώ τα "Νέα της Θάσου" γράφουν «Ολική επαναφορά» και σχολιάζουν το «φαινόμενο» ενός δημάρχου που πήγε κόντρα σε όλα τα προγνωστικά. Εκείνα τα χρόνια, δεν ήταν καθόλου σύνηθες ένας πρώην δήμαρχος να επανακάμπτει.
Ο Μερέσης κατάφερε την έκπληξη κι επέστρεψε στο δημαρχιακό θώκο, κερδίζοντας με χαοτική διαφορά τον Κώστα Καπόλλα. Τότε ξεκινά η τελευταία του θητεία ως δήμαρχος. Δεν θα είναι όμως η τελευταία του συμμετοχή σε εκλογές.
Το 2010, καταφέρνει και πάλι πρωτιά στις εκλογές αλλά μόνο στον πρώτο γύρο αφού στο δεύτερο ηττήθηκε από τον Κώστα Χατζηεμμανουήλ, τον άνθρωπο που έμελλε να διοικήσει -με άλλους όρους πλέον- το νησί για την επόμενη σχεδόν δεκαετία.
Το 2014, ο Μερέσης επιμένει και βάζει ξανά υποψηφιότητα. Οι συμμαχίες που κάνει ο ίδιος και κυρίως οι συμμαχίες που έκαναν άλλοι για λογαριασμό του είναι τέτοιες που σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση θα του εξασφάλιζαν νίκη. Περνάει στο δεύτερο γύρο αλλά χάνει και πάλι από τον Κώστα Χατζηεμμανουήλ.
Το 2019, είναι η πρώτη φορά που μετά από 33 χρόνια στο προσκήνιο, δεν βάζει υποψηφιότητα για δήμαρχος. Ήδη από τα μισά της θητείας του, η ομάδα του τον εξαναγκάζει σε παραίτηση. Αισθάνθηκε προδομένος από δικούς του ανθρώπους. Είχαν ήδη κάνει την εμφάνισή τους τα πρώτα σοβαρά προβλήματα υγείας.
Ο πυρήνας του συνδυασμού του έχει πλέον επικεφαλής τον Λευτέρη Κυριακίδη ο οποίος είχε για χρόνια μέντορά του τον Μερέση. Ο επί δεκαετίες δήμαρχος του νησιού εμφανίζεται στο πλευρό τού νέου επικεφαλής λίγο πριν τις εκλογές, παρά την μεγάλη πικρία του.
Το 2023, αποφασίζει την επιστροφή του. Όπως πάντα, απέφυγε τον μαραθώνιο και επιδόθηκε στο σπριντ, που γνώριζε καλά. Αποδεικνύει και πάλι ότι μπορεί να δημιουργήσει συνδυασμό από το μηδέν και ταράζει τα πολύ ήσυχα προεκλογικά νερά. Επέλεξε να βρεθεί εκλογικά απέναντι σε ένα δικό του «πολιτικό παιδί». Τελικά χάνει τις εκλογές.
Ο Μερέσης εκλέγεται για τελευταία φορά δημοτικός σύμβουλος και για μια ακόμη φορά επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης στο δημοτικό συμβούλιο Θάσου.
Τον πείραξαν πολύ τα όσα ακούστηκαν προεκλογικά από πολύ «κακές γλώσσες» που έλεγαν ότι «είναι με το ένα πόδι στον τάφο» παρά το γεγονός ότι εκείνος είχε ανακάμψει. Μάθαινε τα πάντα, όμως έδειχνε να μην πτοείται.
Η παρουσία του στα κοινά τις τελευταίες 4 δεκαετίες σφράγισε μια ολόκληρη περίοδο για τη Θάσο.
Ο Λευτέρης Μερέσης ήταν στην τοπική πολιτική σκηνή η περίπτωση του φοίνικα που αναγεννάται από τις στάχτες του. Όσες φορές κι αν κατέρρευσε ή εγκαταλείφθηκε από το κόμμα που τον στήριζε και από τους ανθρώπους που ο ίδιος είχε ευεργετήσει, κατάφερνε και στεκόταν όρθιος.
Κατάφερνε να πείσει νέους ανθρώπους να τον ακολουθήσουν αλλά και παλιούς «εχθρούς» να τον συγχωρήσουν. Όχι μία, αλλά απανωτές φορές.
Ήταν αμφιλεγόμενος ο τρόπος που διοίκησε, με αμέτρητα μελανά σημεία. Αν αναζητήσει κανείς μειονεκτήματα, θα βρει πολλά. Στα 20 περίπου χρόνια που άσκησε διοίκηση, βρέθηκε στη δίνη πολλών σκανδάλων και ως αιρετός σύρθηκε αμέτρητες φορές στα δικαστήρια, ακόμη και για κακούργημα. Απαλλάχτηκε σε όλες τις περιπτώσεις. Όμως υπήρξε ένας δήμαρχος μιας άλλης εποχής, ο οποίος γοήτευσε όσο ελάχιστοι τον κόσμο.
Απολάμβανε ένα ποτήρι ούζο ή μια παρτίδα τάβλι με ανθρώπους όλων των ηλικιών και όλων των αποχρώσεων και θα καθόταν στο ίδιο τραπέζι ακόμη και με αυτούς που τον κακολογούσαν. Ήξερε να κερδίζει τη συμπάθεια των άλλων με ευκολία.
Ο Μερέσης πάλεψε γενναία με τον καρκίνο τόσο την αρχική εμφάνιση όσο και τις υποτροπές και μεταστάσεις που εμφανίστηκαν μετά. Την τελευταία περίοδο η κατάστασή του είχε χειροτερέψει και εισήχθη δύο φορές στο νοσοκομείο.
Αν ξεπερνούσε κι αυτόν τον σκόπελο, μάλλον θα ήταν πάλι υποψήφιος στις επόμενες δημοτικές εκλογές. Και θα γοήτευε και πάλι ανθρώπους με τους οποίους είχε τσακωθεί στο παρελθόν.
