Την Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου, στις 7 το απόγευμα, πρόκειται να παρουσιαστεί στην Καβάλα και συγκεκριμένα στο Δημοτικό Κινηματοθέατρο Όσκαρ, η δουλειά του Γιάννη Καπάιου, το ντοκιμαντέρ για τη ζωή του Σταύρου Λάλα, με τον τίτλο «Το προφίλ ενός κατασκόπου».

 

Πρόκειται για μία ταινία διάρκειας μίας ώρας. Η είσοδος είναι ελεύθερη.

 

Το ντοκιμαντέρ γυρίστηκε στην Κεραμωτή, τόπο της σημερινής κατοικίας του Στιβ Λάλα, κι επικεντρώνεται κυρίως στην ανθρώπινη πλευρά του ανθρώπου που συζητήθηκε όσο λίγοι. Από τις ελληνικές μυστικές υπηρεσίες, θεωρείται ο σημαντικότερος κατάσκοπος για το δεύτερο μισό του περασμένου αιώνα.

 

Όπως αναφέρεται και στο τρέιλερ του ντοκιμαντέρ, ο Σταύρος Λάλας σπάει τη σιωπή του 20 χρόνια μετά.

 

Δείτε το τρέιλερ 

 

 

Η δουλειά αυτή του φωτογράφου Γιάννη Καπάιου έχει τελειώσει εδώ και δύο περίπου χρόνια, ωστόσο, όπως έγινε γνωστό, για λόγους… λογοκρισίας, δεν έχει ακόμη παρουσιαστεί.

 

Ο Γιάννης Καπάιος παρουσιάζει στοιχεία του χαρακτήρα του Έλληνα κατασκόπου και το πώς αυτά τον οδήγησαν να πάρει ρίσκα για την πατρίδα του.

 

Ποιος είναι ο Σταύρος Λάλας

(σύμφωνα με τη Wikipedia)

 

Ο Στίβεν (Σταύρος) Λάλας είναι Ελληνοαμερικανός πρώην αξιωματούχος του Υπουργείου Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Γεννήθηκε στο Ρότσεστερ του Νιου Χάμσαϊρ των ΗΠΑ το 1953. Έλκει την καταγωγή του από τη Χρυσούπολη. Σήμερα κατοικεί στην Κεραμωτή.

Κατηγορήθηκε για κατασκοπεία εις βάρος των ΗΠΑ σχετικά με τη μεταφορά ευαίσθητων στρατιωτικών και διπλωματικών εγγράφων προς την Ελλάδα και συνελήφθη στη βόρεια Βιρτζίνια το 1993. Κατά την διάρκεια της δίκης του, δήλωσε ένοχος και καταδικάστηκε σε 14 χρόνια φυλακή. Αργότερα, του δόθηκε χάρη υπό περιοριστικούς όρους και μετεγκαταστάθηκε στην Ελλάδα για να υπηρετήσει το υπόλοιπο της ποινής του.

 

Κατά τη διάρκεια της κατασκοπευτικής του δραστηριότητας, ο Λάλας παρέδωσε στις ελληνικές αρχές περίπου 700 διαβαθμισμένα (μυστικά) έγγραφα τα οποία περιελάμβαναν πληροφορίες της Αμερικανικής κυβέρνησης σχετικά με στρατιωτικές επιχειρήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Κύπρο καθώς και απόψεις Αμερικανών διπλωματών για την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (FYROM).

 

Η δράση του εκτυλίχθηκε στην Αθήνα, τον τέταρτο διαδοχικά σταθμό του κατά τη διάρκεια της θητείας του στο Αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών. Είχε επίσης εργαστεί στη Σμύρνη, όπου ενδεχομένως στρατολογήθηκε ως κατάσκοπος από τους Έλληνες, το Βελιγράδι (1983-85), την Κωνσταντινούπολη (1985-89) και την Ταϊβάν. Οι Αμερικάνοι που διερεύνησαν την υπόθεση υποστήριξαν ότι, σε περίοδο δυο ετών κατασκοπευτικής δράσης, ο Λάλας κέρδισε ένα σημαντικό ποσό της τάξεως των περίπου 24.000 δολάριων, ως αντάλλαγμα για την πώληση εγγράφων σχετικά με στρατιωτικές εκτιμήσεις και πολιτικές αναλύσεις που αντάλλασσαν αξιωματούχοι της Αμερικανικής Πρεσβείας στην Αθήνα με τον Λευκό Οίκο.

 

Επίσης, βρέθηκαν στην κατοχή του πληροφορίες σχετικά με αντιτρομοκρατικές δράσεις του FBI καθώς και τα ονόματα και οι θέσεις εργασίας ανθρώπων της CIA στο εξωτερικό.

 

Το πρώτο σημάδι για την ταυτοποίηση του Λάλα ως κατασκόπου ήρθε ύστερα από ένα τυχαίο σαρδάμ Έλληνα αξιωματούχου της Ελληνικής Πρεσβείας της Ουάσινγκτον σε συνομιλία του με Αμερικάνικο στέλεχος του ΥΠΕΞ των ΗΠΑ. Ο Έλληνας αξιωματούχος φάνηκε να γνωρίζει πληροφορίες που θα μπορούσαν να είχαν προέλθει μόνο μέσα από μυστικές επικοινωνίες μεταξύ της Αμερικανικής Πρεσβείας στην Αθήνα και το Λευκό Οίκο.

 

Το Αμερικάνικο στέλεχος αντελήφθη ότι κάτι δεν πήγαινε καλά και το ανέφερε. Ωστόσο, ο ίδιος ο Λάλας έχει υποστηρίξει ότι ουσιαστικά προδόθηκε από ανθρώπους που ήξεραν το ρόλο του. Το FBI ξεκίνησε μυστική επιχείρηση παρακολούθησης και κατέγραψε τον Λάλα σε βίντεο τη στιγμή μου έκλεβε αρχεία που προορίζονταν για να καταστραφούν, μεταφέροντάς τα εκτός πρεσβείας και κατόπιν στα χέρια Έλληνα συνεργάτη του.

 

Σύμφωνα με τις αμερικανικές αρχές, ο Λάλας αρχικά υποστήριξε ότι προσελήφθη από Έλληνες στρατιωτικούς αξιωματούχους το 1991 και ότι φοβόταν για τους συγγενείς του σε περίπτωση που αρνούνταν να αναλάβει το συγκεκριμένο ρόλο. Οι αρχές αργότερα ανακάλυψαν ότι η αρχή της κατασκοπευτικής του δραστηριότητας ήταν στα 1977, όταν ήταν ακόμα μέλος του Αμερικανικού στρατού.

 

Τον Ιούνιο του 1993, ο Λάλας δήλωσε ένοχος στο αδίκημα της συνωμοσίας με σκοπό την κατασκοπία και στις 16 Σεπτεμβρίου καταδικάστηκε σε 14 χρόνια εγκλεισμού σε ομοσπονδιακές φυλακές χωρίς δυνατότητα χάρης. Οι διωκτικές αρχές πρότειναν την ποινή αυτή σε αντάλλαγμα για την αποκάλυψη εκ μέρους του Λάλας των ακριβών εγγράφων που παρέδωσε καθώς επίσης και τα ονόματα αυτών στους οποίους τα παρέδωσε. Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης, οι διωκτικές αρχές πίστευαν ότι ο Λάλας δεν αποκάλυψε την ακριβή έκταση της δράσης του. Αυτό έγινε δυνατό (πριν την καταδίκη του) μόνο όταν απέτυχε σε δύο Τεστ Αληθείας που διεξήγαγε το FBI.

 

Στον Λάλα δόθηκε χάρη υπό περιοριστικούς όρους ως τον Ιούλιο του 2010. Επέστρεψε στην Ελλάδα στις 25 Νοεμβρίου του 2007 μετά από γραπτές διαβεβαιώσεις του Έλληνα Υπουργού Δικαιοσύνης Σωτήρη Χατζηγάκη ότι η Ελληνική κυβέρνηση θα αποδεχόταν οποιαδήποτε απόφαση των αμερικανικών δικαστηρίων σχετικά με την χάρη που δόθηκε στον καταδικασθέντα.

 

Η ελληνική κοινή γνώμη είναι διχασμένη μεταξύ αυτών που θεωρούν τον Λάλα ως ήρωα και παράδειγμα πατριωτικής αφοσίωσης και κάποιων που τον θεωρούν οπορτουνιστή και αντικείμενο εκμετάλλευσης των μέσων μαζικής επικοινωνίας. Οι ελληνικές μυστικές υπηρεσίες τον θεωρούν ως τον πιο σημαντικό κατάσκοπο που είχαν κατά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα.

 

Αν και η ελληνική κυβέρνηση δεν υποστήριξε πρακτικά την οικογένεια του Λάλα μετά τη σύλληψή του, ο ίδιος συνέχισε να υπερασπίζεται την μητρική του χώρα καθ’ όλη την περίοδο της φυλάκισής του. Κατά τη διάρκεια συνέντευξης που έδωσε στον δημοσιογράφο Αλέξη Παπαχελά, στην εκπομπή «Οι Φάκελοι», υποστήριξε ότι αν είχε τη δυνατότητα θα έπραττε τα ίδια, ακόμα κι αν χρειάζονταν να φυλακιστεί ξανά, μακριά από τη γυναίκα του και τα δυο τους παιδιά.

 

Δημοσίως, αρνείται ότι έλαβε ποτέ χρήματα για την κατασκοπευτική του δράση και συνεχίζει να υποστηρίζει ότι το μόνο κίνητρό του ήταν τα αγνά πατριωτικά του αισθήματα για την Ελλάδα.